MISZMASZ TWOJA GAZETA

PORTAL DLA DŁUŻNIKÓW, WIERZYCIELI, KOMORNIKÓW, SĘDZIÓW I PRAWNIKÓW
Dziś jest:  czwartek 28 marca 2024r.

PRZEGLĄD PRASY

  • Miszmasz - Czarny Piar
  • Miszmasz - Czarny Piar
  • Miszmasz - Czarny Piar
  • Miszmasz - Czarny Piar
  • Miszmasz - Czarny Piar

ARCHIWUM PRZEGLĄDU

Rzecznik Praw Dziecka Marek Michalak wystąpił do Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy o rozważenie możliwości skorzystania z prawa inicjatywy ustawodawczej w celu nowelizacji ustawy o obywatelstwie polskim. RPD w wystąpieniu wskazuje problem dotyczący regulacji, które mogą naruszać art. 8 Konwencji o Prawach Dziecka. Chodzi w szczególności o sytuacje, gdy – na skutek zaprzeczenia ojcostwa, ustalenia bezskuteczności uznania – stwierdza się, że nie posiadają/nie posiadały obywatelstwa polskiego dzieci, które przez kilka czy kilkanaście lat mieszkały w Polsce i były uważane za oraz wychowywały się jako obywatele polscy

 

Na podstawie spraw zgłaszanych do BRPD oraz analizy orzecznictwa sądowego, Rzecznik Praw Dziecka przekazał Prezydentowi Andrzejowi Dudzie swoje spostrzeżenia odnośnie tego, że przepis art. 6 ustawy o obywatelstwie polskim może naruszać art. 3 ust. 1 (zasada kierowania się najlepszym interesem dziecka) i art. 8 (prawo do tożsamości) Konwencji o prawach dziecka.

 

Zgodnie z art. 6 ust. 1 tej ustawy: Zmiany w ustaleniu osoby albo obywatelstwa jednego lub obojga rodziców podlegają uwzględnieniu przy określeniu obywatelstwa małoletniego, jeżeli nastąpiły przed upływem roku od dnia urodzenia się małoletniego. Z kolei w myśl art. 6 ust. 2 tego aktu: Zmiany w ustaleniu osoby ojca, wynikające z orzeczenia sądu wydanego na skutek powództwa o zaprzeczenie ojcostwa albo o unieważnienie uznania, podlegają uwzględnieniu przy określeniu obywatelstwa małoletniego, chyba że małoletni osiągnął już pełnoletniość lub za jego zgodą, jeżeli ukończył 16 lat.

 

Zdaniem Rzecznika, cytowany art. 6 ust. 2 zbyt głęboko ingeruje w prawo dziecka do tożsamości i jej ochrony przed nieuzasadnioną ingerencją władz publicznych. Bardzo istotną częścią składową tego prawa jest status obywatelski małoletniego oraz przeświadczenie dziecka co do posiadania przez nie określonego obywatelstwa.

 

Jak podkreślił Marek Michalak: To na tym przeświadczeniu (które w realiach obecnego art. 6 ust. 2 ustawy o obywatelstwie polskim może nawet w sytuacji małoletniego, który ma kilkanaście lat, okazać się następnie błędne) dziecko buduje swoją więź z danym państwem, z jego wspólnotą narodową, historią i kulturą. W ocenie Rzecznika negatywne skutki, jakie musiałoby mieć dla dalszego funkcjonowania psychofizycznego dziecka przeżycie, jakiego doświadczyłby nastolatek w związku z nagłym – w jego odczuciu – „odebraniem” mu obywatelstwa polskiego, a następnie z koniecznością poddania się szeregowi sformalizowanych procedur, aby uzyskać prawo pobytu w Polsce – kraju, który dziecko uważało przez całe życie za swoją ojczyznę, są nie do pogodzenia z art. 3 ust. 1 i art. 8 Konwencji o prawach dziecka.

 

Mając powyższe na uwadze, Rzecznik poddał pod rozwagę Prezydenta propozycję rezygnacji z unormowania obecnego art. 6 ust. 2 ustawy o obywatelstwie polskim. Odnosząc się jednocześnie do art. 6 ust. 1 ustawy o obywatelstwie polskim, Marek Michalak wskazał, że termin roczny określony w tym przepisie często okazuje się zbyt krótki dla prawomocnego uregulowania sytuacji prawnej dziecka, mającej następnie znaczenie dla ustalenia, czy nabyło ono z urodzenia obywatelstwo polskie.

 

Marek Michalak zaproponował takie wydłużenie tego terminu, aby zagwarantować, że długotrwałość postępowań o zaprzeczenie, a następnie – ustalenie lub uznanie ojcostwa, nie będzie prowadziła do późniejszej niemożności ustalenia (jedynie z przyczyn formalnych – upływu zakreślonego terminu), że dziecko nabyło z urodzenia obywatelstwo polskie po jednym ze swoich rodziców. Rzecznik podkreślił, że znane mu są sprawy, w których przepis ten boleśnie odbił się, m.in. na dzieciach, których biologiczny ojciec posiadał wprawdzie obywatelstwo polskie (podobnie, jak mężczyzna wskazany pierwotnie błędnie jako ojciec), co jednak – ze względu na upływ terminu rocznego określonego art. 6 ust. 1 ustawy – nie zapobiegło swoistej „utracie” przez dziecko obywatelstwa naszego kraju.

 

Marek Michalak zwrócił jednocześnie uwagę, że dokonując oceny, o ile należy wydłużyć ten termin, trzeba mieć na względzie art. 8 Konwencji o prawach dziecka i wyrażone w tym przepisie prawo dziecka do tożsamości. Jak wskazał: Nie wolno zapominać o negatywnych skutkach, jakie dla realizacji tego prawa przez dorastające dziecko, które zaczęło już kształtować swoją tożsamość, mogłoby mieć nagłe „odebranie” mu jej cząstki, jaką jest przynależność do danego państwa i identyfikacja z jego społeczeństwem, historią, tradycją, czy symbolami. Warto przy tym pamiętać, że ryzyko i skala tego rodzaju szkód dla rozwoju małoletniego rośnie z każdym rokiem jego życia.

 

Marek Michalak zaproponował nowe brzmienie art. 6 tej ustawy, zadeklarował również pełną gotowość wsparcia dalszych prac, prowadzących do zagwarantowania pełniejszej ochrony praw i dobra dziecka na gruncie przepisów ustawy o obywatelstwie polskim. Zgodnie z propozycją Rzecznika, zmiany w ustaleniu osoby lub obywatelstwa rodzica małoletniego znajdowałyby odzwierciedlenie w obszarze obywatelstwa dziecka jedynie przez trzy lata od dnia urodzenia się małoletniego.

 

 

 

RPD

 

ARCHIWUM PRZEGLĄDU

 

miszmasz-menu-module

NA SKRÓTY