kontrola-dzialalnosci-pocztowejPrezes UKE przedstawia wyniki kontroli operatorów pocztowych.

Ustawa z dnia 23 listopada 2012 r. Prawo pocztowe implementowała do polskiego porządku prawnego przepisy unijne, co zapoczątkowało wdrożeniem nowych zasad funkcjonowania rynku pocztowego.

Zmiany przepisów przyniosły w szczególności, tak oczekiwaną przez operatorów pocztowych, liberalizację rynku pocztowego wyrażającą się zniesieniem obszaru zastrzeżonego dla operatora wyznaczonego, a tym samym możliwość konkurowania operatorów pocztowych z operatorem wyznaczonym na rynku najlżejszych (do 50 g) przesyłek listowych.

Proces dynamicznego rozwoju konkurencyjnego rynku można było zaobserwować już kilka miesięcy po wejściu w życie nowej ustawy Prawo pocztowe, kiedy to do ogłoszonego przetargu na obsługę przesyłek pocztowych sądów i prokuratur, z sukcesem, przystąpił prywatny operator pocztowy – Polska Grupa Pocztowa S.A. z siedzibą w Warszawie.

Przypomnijmy jednak, że Polska Grupa Pocztowa S.A. do ww. „konkursu” przystąpiła wraz z innym operatorem pocztowym – InPost Sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie, jako operatorem współpracującym na podstawie umowy o współpracę w rozumieniu Prawa pocztowego, a jednocześnie podmiotem wskazanym w przetargu jako podwykonawca w rozumieniu ustawy o zamówieniach publicznych.

Dodać należy, że umowy o współpracę to również istotne novum wprowadzone wraz z nową ustawą Prawo pocztowe (art. 14 i 35 Prawa pocztowego). Nowe przepisy określiły zasady współpracy pomiędzy operatorami pocztowymi w zakresie świadczenia usług pocztowych, a tym samym umożliwiły wspólne konkurowanie z dotychczasowym monopolistą w zakresie pozyskiwania dużych kontraktów. Zawierając bowiem umowy o współpracę operatorzy pocztowi wzajemnie uzupełniają posiadane zasoby organizacyjno-techniczne (placówki, pracownicy, środki transportu, centra ekspedycyjno-rozdzielcze, technologie, systemu informatyczne, procedury organizacyjne itd.). Poprzez zawieranie umów o współpracę operatorzy mogą spełnić warunki określone w specyfikacjach istotnych warunków zamówień.

Po nowym otwarciu na rynku usług pocztowych pojawiło się wiele skarg na działalność konsorcjum operatorów biorących udział w obsłudze przesyłek sądowych i prokuratorskich. Skargi te były wnoszone nie tylko w związku z nieprawidłowościami podczas obsługi przesyłek sądowych i prokuratorskich (terminowość, awizowanie, dostęp do placówki itp.), ale również w związku z nienależytym świadczeniem usług pocztowych wykonywanych na rzecz innych nadawców (np. operatorów telekomunikacyjnych, energetycznych czy banków), w szczególności w zakresie terminowości doręczeń. Już na początku 2014 r. w UKE zanotowano kilkakrotny wzrost liczby skarg w porównaniu do lat ubiegłych. Cały rok 2013 r. zakończyliśmy liczbą 190 skarg na działalność wszystkich operatorów pocztowych, natomiast w pierwszych dwóch miesiącach tego roku liczba skarg wzrosła kilkakrotnie w porównaniu do analogicznego okresu w ubiegłych latach, z czego znaczna większość skarg była złożona na działalność PGP S.A. i InPost Sp z o.o. Przez pięć pierwszych miesięcy tego roku Prezes UKE otrzymał ponad 600 skarg na działalność tych operatorów. Być może jedną z przyczyn trudności z wywiązaniem się z umów na świadczenie usług pocztowych w pierwszych miesiącach 2014 r., było – jak podkreślała PGP S.A. – zbyt późne rozstrzygnięcie i zakończenie (podpisaniem umowy) postępowania przetargowego i jednocześnie zbyt mało czasu na wdrożenie niezbędnych procedur organizacyjnych, aby świadczenie usług przebiegało bez zakłóceń.

Kontrole Prezesa UKE

Prezes UKE, na podstawie art. 122 ust. 1 Prawa pocztowego, jest uprawniony do kontroli przestrzegania przepisów i decyzji z zakresu działalności pocztowej.
Do kontroli działalności gospodarczej przedsiębiorcy stosuje się przepisy rozdziału
5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (art. 121 Prawa pocztowego). Stosownie do art. 122 ust. 2 pkt 1 lit a i d ustawy Prezes UKE sprawuje kontrolę działalności pocztowej wykonywanej na podstawie ustawy w zakresie świadczenia usług pocztowych oraz pod kątem zgodności z warunkami wymaganymi dla wykonywania działalności pocztowej.

W tym miejscu należy podkreślić, że w odniesieniu do operatorów pocztowych prowadzących działalność pocztową na podstawie wpisu do rejestru operatorów pocztowych, Prezes UKE nie może prowadzić kontroli w zakresie odnoszącym
się do obowiązków operatora wyznaczonego, bowiem brak jest umocowania
do prowadzenia kontroli w zakresie określonym dla usług powszechnych wobec innych, niż wyznaczony, operatorów pocztowych.

Powyższe wyjaśnienie jest istotne z uwagi na kierowane do Prezesa UKE wnioski
i skargi dotyczące podjęcia kontroli działalności PGP S.A., w których zwracano
się o przeprowadzenie kontroli działalności ww. przedsiębiorcy m.in. w zakresie stosowania wymagań dotyczących czasu przebiegu przesyłek pocztowych, zapewnienia osobom niepełnosprawnym dostępu do świadczonych usług, dostępu i rozmieszczenia placówek pocztowych. Zatem, nie była to kontrola wykonywania umów świadczenia usług dla sądownictwa, ponieważ do kontroli tej umowy Prezes UKE nie jest uprawniony. Informacje o niepokojących zdarzeniach w trakcie
jej wykonywania były jednak impulsem do wszczęcia kontroli przez Prezesa UKE.

Kontrola PGP S.A. w ww. zakresie została wszczęta 3 lutego 2014r.,
a jej zakończenie planowano na 31 marca 2014 r. W związku z koniecznością zawieszenia czynności kontrolnych z powodu złożenia przez przedsiębiorcę sprzeciwu wobec podjęcia i wykonywania kontroli oraz uwzględniając ustalenia podjęte w trakcie trwania kontroli – termin zakończenia został przedłużony do 30 maja 2014 r.

Protokół kontroli podpisano 11 lipca 2014 r. Jednakże wskazać należy,
że przedsiębiorca, korzystając z przysługującego prawa, 11 sierpnia 2014 r. wniósł
do protokołu zastrzeżenia i uwagi. Pismem z 4 września 2014r.
Prezes UKE poinformował o rozpatrzeniu wniesionych zastrzeżeń/uwag.

Jednocześnie w trakcie prowadzonych czynności kontrolnych w PGP S.A. Prezes UKE uznał za konieczne przeprowadzenie kontroli również u wymienionych niżej przedsiębiorców biorących udział w wykonywaniu usług doręczania przesyłek pocztowych, nadawanych przez jednostki sądownictwa powszechnego i prokuratury, w ramach umów zawartych przez Polską Grupę Pocztową S.A.:

RUCH S.A.: kontrola została wszczęta 10 marca 2014 r. Termin zakończenia planowano na 30 kwietnia 2014 r. Kontrolę zakończono 18 czerwca 2014 r.

InPost Paczkomaty Sp. z o.o. (poprzednio InPost Sp. z o.o.): kontrola została wszczęta 18 kwietnia 2014 r. Termin zakończenia planowano na 30 maja 2014 r. Kontrolę zakończono 31 lipca 2014 r.

InPost Sp. z o.o. (poprzednio Nowoczesne Usługi Pocztowe Sp. z o.o.): kontrola została wszczęta 4 lipca 2014 r. z terminem zakończenia 29 sierpnia 2014 r.

Wskazać należy, że kontrole ww. operatorów pocztowych prowadzone były także przez 16 delegatur UKE w Oddziałach i miejscach wykonywania działalności pocztowej przez tych operatorów pocztowych.

Poczynione ustalenia wskazują, iż świadczenie usług pocztowych nie odpowiada w pełni wymaganym przepisami warunkom w zakresie zapewnienia przestrzegania tajemnicy pocztowej oraz w zakresie technicznych i organizacyjnych warunków świadczenia usług pocztowych, niezbędnych dla zachowania bezpieczeństwa obrotu pocztowego. Tym niemniej ostateczna ocena działalności skontrolowanych operatorów pocztowych nastąpi po dokonaniu wnikliwej analizy zebranego materiału dowodowego pod kątem przestrzegania przepisów dotyczących działalności pocztowej. Zgodnie z obowiązującymi przepisami – w przypadku stwierdzenia naruszenia warunków wykonywania działalności pocztowej, którego charakter i skala nie zagrażają bezpieczeństwu obrotu pocztowego oraz istotnym interesom podmiotów korzystających z usług pocztowych lub operatorów pocztowych – zostaną wydane zalecenia pokontrolne. Natomiast w przypadku stwierdzenia, iż zebrany materiał dowodowy wskazuje na naruszenia przepisów dotyczących działalności pocztowej, wobec operatorów pocztowych zostaną wszczęte stosowne postępowania administracyjne. W efekcie, prowadzone przez Prezesa UKE postępowania mogą być zakończone wydaniem decyzji określających naruszenia przepisów oraz termin usunięcia nieprawidłowości, a nawet określających sposób usunięcia nieprawidłowości.

Zaznaczyć należy, że w wyniku analizy zebranego w trakcie kontroli materiału dowodowego oraz przedstawionych przez operatorów danych i wyjaśnień, odnotowane zostały również pozytywne aspekty. Wszyscy kontrolowani operatorzy pocztowi od początku tego roku wprowadzili wiele zmian w celu prawidłowego świadczenia usług pocztowych. Są to działania polegające m.in. na: zwiększeniu zatrudnienia oraz liczby rejonów doręczeń, szkoleniu pracowników, opracowaniu dokumentacji ułatwiającej pracę doręczycielom, doskonaleniu procedur i systemów informatycznych, wspierających świadczenie usług, wzmocnieniu kontroli wewnętrznej. Część zmian była prowadzona wskutek kontroli Prezesa UKE u ww. operatorów.

Źródło: www.uke.gov.pl